Przewóz towarów może wydawać się z pozoru dość prostym procesem: załadunek – transport – rozładunek. Ale by usługi transportu międzynarodowego i sprowadzanie towarów z zagranicy były opłacalne dla importera, eksportera i firmy spedycyjnej trzeba wziąć pod uwagę sporo czynników. Na dodatek nie na wszystkie koszty można mieć wpływ. Jednymi ze składników, który generują wzrost wartości usługi spedycji są demurrage, storage i detention, które mogą sprawić, że przesyłka będzie dużo droższa niż powinna.
Jaka jest między nimi różnica i czy można tych dodatkowych kosztów z tytułu importu towarów uniknąć lub je zredukować? Przyjrzyjmy się tym trzem zagadnieniom bardziej szczegółowo.
Opłaty demurrage (z ang. przestój) dotyczą ładunku i naliczane są w czasie, gdy kontener zawierający towar znajduje się na terenie terminalu portu morskiego. Naliczane są w momencie opóźnienia, gdy dostawa nie zostanie podjęta przez odbiorcę w zadeklarowanym czasie po dostarczeniu na miejsce. Opłata jest stawka dzienną i zostanie narzucona po upływie określonych darmowych dni. Zwykle jest ich od 4 do 11, a ich ilość ustala armator.
W przypadku eksportu odliczanie darmowego czasu rozpoczyna się, gdy kontener zawierający towar wjeżdża do terminalu portu morskiego, a kończy się, gdy kontener jest załadowany na statek i odpływa.
W przypadku importu czas liczony jest zwykle od momentu wyładunku kontenera ze statku i kończy się w momencie odbioru kontenera z portu morskiego przez klienta z terminalu ciężarówką, koleją itp.
Detention (z ang. zatrzymanie) to kolejne ważne pojęcie w transporcie morskim. Opłata związana jest ze sprzętem, a nie z ładunkiem, jak w przypadku Demurrage. Nalicza się ją w czasie, gdy kontener znajduje się w posiadaniu klienta poza portem. Nie ma przy tym znaczenia, czy w środku jest przewożony towar.
Inaczej mówiąc, w przypadku eksportu czas naliczania rozpoczyna się w momencie odbioru pustego kontenera z placu kontenerowego, a kończy w momencie przybycia pełnego kontenera do terminala portowego. W fazie importu natomiast czas liczony jest od momentu odbioru pełnego kontenera z terminala, trwa w trakcie jego dostarczenia do odbiorcy, a kończy się w momencie zwrotu pustego kontenera na plac kontenerowy.
Storage (z ang. przechowywanie, magazynowanie) to kolejna opłata, która podnosi wartość usługi transportu. Jest to opłata za korzystanie z powierzchni magazynowej zajmowanej przez kontener na terenie terminala, wewnątrz magazynu lub na placu kontenerowym.
Zarówno w przypadku importu towarów, jak i eksportu okres przechowywania rozpoczyna się w momencie wprowadzenia kontenera do magazynu, a kończy w momencie jego wyjęcia z terenu. Porty morskie naliczają tę opłatę ponieważ dysponują ograniczona przestrzenią magazynową, a opłata mobilizuje klientów do jak najszybszego wprowadzenia ładunku z magazynów, co pomaga w odciążeniu portów.
Należy podkreślić, że klientom przyznawana jest pewna liczba bezpłatnych dni, by mieli możliwość spokojnie zorganizować transport i wyładunek towarów importowanych oraz zwrot kontenera przewoźnikowi przed naliczeniem jakichkolwiek kosztów demurrage, detention czy storage. Dokładna liczba tych wolnych dni zależy w dużej mierze od miejsca świadczenia usług (lokalizacji portu morskiego) i wybranego przewoźnika oceanicznego, ale także od wyposażenia i rodzaju obiektu. W niektórych magazynach czas wolny jest w ogóle niedozwolony.
Sprawna organizacja usługi transportu, dokładność i komunikacja to kluczowe sprawy, by koszty obsługi ładunku nie wzrosły. Jak można zredukować ryzyko poniesienia dodatkowych opłat? Jest na to kilka sprawdzonych sposobów.
Ponieważ zatłoczenie portów morskich jest dużym problemem, opłaty demurrage, detention i storage mają duży wpływ na ich przepustowość, a tym samym wydajność łańcucha dostaw. Odbieranie i zwracanie kontenerów w zadeklarowanym czasie pozwala uniknąć dodatkowych kosztów związanych ze świadczeniem usług transportu, dlatego importerzy i dostawcy starają się, by spedycja międzynarodowa była realizowana płynnie bez zbędnych przestojów.
Trzeba jednak pogodzić się z tym, że nawet w przypadku najbardziej starannie zaplanowanej wysyłki, pewnych sytuacji nie da się przewidzieć ani im zapobiec. Niestety wymienione wyżej opłaty będą również naliczane w przypadku zdarzeń takich jak strajki, załamanie pogody, zator w porcie, czy brak kierowców lub awaria sprzętu i całkowity poniesiony koszt usługi organizacji transportu może wzrosnąć.