Co to takiego OPWS? - Poznaj zasady współpracy z firmą spedycyjną

OPWS czyli Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne są zbiorem 31 paragrafów, które określają wzajemne relacje i warunki współpracy pomiędzy spedytorem a zleceniodawcą. Nie są one jednak  przepisami prawnym i nie stanowią źródła prawa, choć ich postanowienia regulują zasady ubezpieczenia, reklamacji, rozstrzygania sporów. Opisują one również m.in. zasady oferty, zlecenia czy zakres odpowiedzialności spedytora. Można je stosować zarówno w spedycji krajowej, jak i wtedy gdy w grę wchodzi import towarów z Chin.

PISiL czyli Polska Izba Spedycji i Logistyki

Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne opracowuje i publikuje Polska Izba Spedycji i Logistyki powstała w 1993 roku. Organizacja zrzesza przedsiębiorców, którzy zajmują się logistyką, spedycją i transportem towarów. Działa na rzecz ochrony przed nieuczciwą konkurencją oraz dba i reprezentuje interesy członków w zderzeniu z organami władzy, administracji państwowej i międzynarodowymi organizacjami działającymi w sektorze przewozowym.

Organizuje również szkolenia, konferencje i spotkania, zapewniając dostęp do informacji o przepisach prawa krajowego, unijnego i międzynarodowego. PISiL ostatnią aktualizację OPWS opublikowała w styczniu 2010 roku.

Jakie kwestie reguluje OPWS?

OPWS zawiera wytyczne ujęte w 31 paragrafach. Dokument podzielony jest na następujące części:

• Definicje i Przepisy ogólne. Precyzują pojęcia używane w dokumencie np. spedytor, zleceniodawca, nadawca, spedytor zastępczy i wiele innych i określają zastosowanie paragrafów
• Oferty. Ta część dotyczy uzgadniania stawek i terminów oraz zakresu czynności po stronie spedytora.
• Umowa spedycji. Definiuje zobowiązania spedytora i określa od kiedy umowa obowiązuje.
• Zlecenie spedycyjne. Ta część zawiera informacje o zakresie obowiązków stron umowy i uprawnień spedytora oraz obowiązków zleceniodawcy. Zawarte są tu również zasady dotyczące towarów niebezpiecznych.
• Wykonanie zlecenia. Wskazuje sposób wykonania zlecenia i działania firm spedycyjnych, zwłaszcza w przypadku, gdy zajdą niespodziewane i nietypowe okoliczności w trakcie spedycji np. uszkodzenie przesyłki lub niezgodności w towarze.
• Ubezpieczenia. Doprecyzowuje kwestie ubezpieczania towaru.
• Przeszkody w wykonywaniu czynności spedycyjnych. Fragment zawiera opis zakresu odpowiedzialności spedytora w razie wystąpienia przeszkód uniemożliwiających wykonanie zlecenia np. katastrof pogodowych czy zamieszek społecznych.
• Wynagrodzenie spedytora, zwrot poniesionych kosztów. Precyzuje kwestie wynagrodzenia spedytora, roszczeń oraz wydatków związanych z procesem przewozu np. kosztami demurrage i detention. (O tych opłatach przeczytasz tutaj) 
• Odpowiedzialność spedytora. Określa za jakie szkody spedytor ponosi odpowiedzialność.
• Ograniczenie i wyłączenie odpowiedzialności spedytora. W tym segmencie  wyliczone są sytuacje, w których przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności. Poruszone są tu również kwestie kwoty odszkodowania.
• Reklamacje. Dotyczy zasad procesu reklamacyjnego zawartej umowy.
• Prawo zastawu i zatrzymania. Paragrafy w tej sekcji, mówią o prawie spedytora do zatrzymania przesyłki czy dokumentów oraz o prawie zastawu.
• Przedawnienie. W tej sekcji znajdują się regulacje dotyczące kwestii przedawnienia.

Rozstrzyganie sporów i prawo właściwe. Mówi na jakich zasadach i prawach  będą rozstrzygane sprawy sporne.

Podsumowanie

OPWS obowiązują spedytora zastępczego, jeśli co najmniej jedna ze stron należy do Polskiej Izby Spedycji i Logistyki, jednak nigdy nie mają zastosowania w przypadku spedycji dokumentów, pieniędzy, dzieł sztuki, szczątków ludzkich, kosztowności i innych przedmiotów o wysokiej wartości.

Stosowanie OPWS nie jest obowiązkowe. Przepisy prawa, na których można oprzeć umowę przewozu towarów, reguluje kodeks cywilny. Lecz jeśli deklaracja o stosowaniu regulacji OPWS pojawi się w umowie, będą obowiązujące dla obu stron. To rozwiązanie, ze wzgledu na wygodę i jasność warunków, jest chętnie stosowane przez firmy zajmujące się spedycją drogową, morską, kolejową i lotniczą.