Taryfy Celne – Czym jest cło i jakie są stawki za przewóz towarów?

Podatki stanowią główną część przychodów państwa. Spotykamy się z nimi niemal codziennie – czy to w postaci podatku VAT przy zakupach, opłat viaTOLL za korzystanie z autostrad, czy cła przy przewozie towarów przez granice. Szczególnie osoby, które zajmują się handlem międzynarodowym, doskonale rozumieją znaczenie cła w kontekście logistyki i transportu. Aby procesy importu i eksportu przebiegały sprawnie, ważne jest, by przepisy celne były przejrzyste i systematycznie aktualizowane.

Czym jest cło, za co się je pobiera i jakie są jego rodzaje?

Cło to opłata nałożona przez państwo za importowanie towarów. Jest pobierana podczas przekraczania granic państwa, np. podczas importu lub przewożenia towarów przez dany obszar celny. Jego główną funkcją jest wsparcie rodzimych producentów oraz zwiększenie wpływów do kasy państwa. W zależności od kierunku przewozu wyróżniamy trzy podstawowe typy ceł.

Cło importowe

Nakładane jest w momencie, gdy towar przechodzi przez granicę celną danego państwa. Cło na import ma na celu kontrolowanie handlu międzynarodowego oraz wspieranie krajowej produkcji. Może być stosowane w różnych formach, takich jak:

• Ad valorem – cło oparte na procentowej wartości towaru;
• Cło specyficzne – oparte na konkretnej jednostce towaru, na przykład wadze lub objętości.

Stawki cła na towary importowane są ustalane przez instytucje celne państwa i mogą się różnić w zależności od typu produktu oraz miejsca jego pochodzenia. Obowiązek opłacenia cła spoczywa na importerze, czyli osobie lub firmie sprowadzającej towary na terytorium danego kraju. Zwykle jest to koszt wliczany w całkowite wydatki związane z importem i może wpłynąć na ostateczną cenę produktu dla konsumenta, który w praktyce często pokrywa te koszty.

Cło eksportowe

Nakładane jest podczas eksportu towaru za granicę. Zazwyczaj dotyczy to surowców, aby promować ich przetwarzanie w kraju pochodzenia. Efektem jest podwyższenie ceny produktu za granicą. Istnieją sytuacje, gdy państwa wprowadzały cła eksportowe w celu kontrolowania cen produktów na krajowym rynku lub zwiększania zysków z eksportu. Jednak takie działania stały się mniej powszechne, a wiele umów handlowych obecnie zabrania stosowania ceł na eksport.

Cło tranzytowe

Opłata ta jest pobierana wyłącznie dla towarów przejeżdżających przez obszar danego państwa. Cło tranzytowe pomaga w kontroli przepływu produktów przez terytorium kraju oraz przestrzeganiu lokalnych regulacji celnych i podatkowych. Stosuje się je głównie w celu nadzoru nad przewozem towarów, szczególnie gdy przemieszczają się one przez kraj w ramach międzynarodowej trasy transportowej.

Taryfa celna – co to jest? Jakie charakter mają cła w Polsce?

Ustalone stawki są kluczem do optymalizacji krajowych operacji importowych i eksportowych. W tym kontekście kluczową rolę odgrywają taryfy celne, które stanowią uporządkowaną listę towarów wraz z przypisanymi im opłatami.

Zgodnie z polskim prawodawstwem stawka celna może różnić się w zależności od pochodzenia towaru. Takie zróżnicowane traktowanie stawek opiera się na ustalonych preferencjach w zakresie obrotu towarami. W polskiej taryfie celnej wyróżniamy cztery rodzaje stawek celnych:

• Konwencyjne – towary z krajów objętych klauzulą najwyższego uprzywilejowania i należących do Światowej Organizacji Handlu; wyznaczane na podstawie zobowiązania Polski w ramach ŚOH.
• Autonomiczne – towary z krajów bez klauzuli najwyższego uprzywilejowania i nienależących do ŚOH; z krajów rozwijających się i niektórych nieuznawanych już za rozwijające się; zazwyczaj są wyższe od referencyjnych stawek.
• Preferencyjne – towary z krajów rozwijających się i najmniej rozwiniętych.
• Obniżone – towary z rejonów, z którymi Polska podpisała porozumienie o wolnym handlu.

Wpływ cła na konsumpcję i gospodarkę krajową

Wysokość opłat celnych wpływa na poziom konsumpcji, stając się istotnym narzędziem do kształtowania gospodarki. Niska stawka celna zachęca do importu produktów z innych krajów, podczas gdy wysoka hamuje ten przepływ. Gdy cło jest tak duże, że nie jest opłacalne importowanie pewnych towarów, mówimy o cłach zaporowych.

Dla importerów najbardziej opłacalne jest sprowadzanie towarów, które nie są dostępne w kraju docelowym. Aby zachęcić do importu takich produktów, stosuje się niskie stawki celne. Natomiast chcąc wspierać krajową produkcję, zwiększa się opłaty za importowane produkty (cło protekcyjne). Ostateczne konsekwencje opłat celnych najbardziej odczuwają konsumenci oraz producenci z innych krajów.

Jak sprawdzić stawki celne? Aktualne taryfy celne na transport

Jako członek Unii Europejskiej, Polska stosuje Zintegrowaną Taryfę Celną Wspólnot Europejskich, znaną jako TARIC. Jest to platforma dostarczająca informacje o regulacjach dotyczących obrotu towarami w obrębie UE. Informuje o stawkach celnych, kontyngentach taryfowych oraz stawce opłat, opierając się na Scalonej Nomenklaturze CN i używając specjalnych kodów do identyfikacji ograniczeń handlowych z krajami spoza UE.

W Polsce działa także własny system informacyjny w zakresie ceł – ISZTAR. Jest to narzędzie zgodne z TARIC, ale zawierające dodatkowe dane dotyczące VAT i akcyzy. System ISZTAR służy przede wszystkim spedytorom, przewoźnikom oraz agencjom celnym jako główne źródło informacji.

Taryfy w unii celnej Unii Europejskiej

Stawki celne są określane przez rząd danego państwa lub przez organizacje międzynarodowe, do których dany kraj należy. Polska, będąc częścią Unii Europejskiej, uczestniczy w Europejskiej Unii Gospodarczej i jest częścią unii celnej UE. W ramach tej unii handel między państwami członkowskimi odbywa się bez barier. Do unii celnej UE, oprócz państw członkowskich, należą też:

• Andora
• San Marino
• Turcja

Bycie członkiem tej struktury sprzyja dynamice handlu i wspiera przedsiębiorców z UE.